- Kata ganda ialah proses pengulangan kata secara keseluruhan atau pada bahagian-bahagian yang tertentu.
- Menurut Tatabahasa Dewan Edisi Dewan Edisi Bahasa (Nik Safiah Karim) Kata Ganda ialah bentuk yang dihasilkan dengan menggandakan atau mengulang kata dasar tersebut diulang secara seluruh/pada bahagian-bahagian tertentu dengan imbuhan atau tanpa imbuhan.
- Penggandaan terbahagi kepada empat iaitu :
- Kata ganda seluruh
- Kata ganda separa
- Kata ganda berentak/berima
- Kata ganda berimbuhan
KATA GANDA SELURUH/PENUH
- Kata ganda penuh/seluruh melibatkan seluruh kata dasar yang diulang atau digandakan tanpa sebarang perubahan bentuk.
- Contoh kata ganda seluruh iaitu:
KATA NAMA
|
KATA KERJA
|
KATA ADJEKTIF
|
Buku-buku
|
Pusing-pusing
|
Cantik-cantik
|
Murid-murid
|
Geleng-geleng
|
Panjang-panjang
|
Meja-meja
|
Gelak-gelak
|
Merah-merah
|
- Penggandaan penuh melibatkan pengulangan seluruh kata . Kata ganda ada yang bermaksud jamak, tunggal, atau kedua-duanya.
PENGANDAAN
|
MAKNA JAMAK
|
MAKNA TUNGGAL
|
Api-api
|
Banyaknya api
|
Sejenis serangga
|
Kuda-kuda
|
Banyaknya kuda
|
Kayu penyangga
|
Anak-anak
|
Banyaknya anak
|
mainan
|
KATA GANDA SEPARA
- Kata ganda separa ialah kata ganda yang mengalami pengulangan suku kata pertama pada kata asalnya. Selain itu, bunyi vokal pada suku kata pertama berubah menjadi vokal yang dilambangkan dengan huruf e .Contoh :
KATA DASAR
|
KATA GANDA
|
KATA GANDA SEPARA
|
Layang
|
Layang-layang
|
Lelayang
|
Kuda
|
Kuda-kuda
|
Kekuda
|
Tupai
|
Tupai-tupai
|
Tetupai
|
Siku
|
Siku-siku
|
Sesiku
|
Bola
|
Bola-bola
|
Bebola
|
Jari
|
Jari-jari
|
Jejari
|
Langit
|
Langit-langit
|
Lelangit
|
- Namun begitu, terdapat juga pembentukan istilah baru dalam kata ganda separa ini seperti pepejal, cecair, tetuang dan sesendi.
KATA GANDA BERIMA/BERENTAK
- Kata ganda berima/berentak merupakan proses menggandakan kata dasar mengikut rentak bunyi tertentu dalam kata dasar tersebut.
- Seluruh kata dasar digandakan dan bunyi-bunyi tertentu diulang. Kata ganda ini terbahagi kepada tiga, iaitu:
JENIS KATA GANDA
|
CONTOH
|
CONTOH AYAT
|
Persamaan bunyi di hujung
|
Kuih-muih, lauk-pauk
|
Kuih-muih itu terhidang di
atas meja
|
Persamaan bunyi di pangkal
|
Batu-batan, bukit-bukau
| Bukit-bukau di negara kita masih luas dan menghijau. |
Persesuaian bunyi keseluruhan
|
Kusut-masai, simpang-siur
|
Rambutnya kusut-masai
kerana ditiup angin.
|
KATA GANDA BERIMBUHAN
- Kata ganda berimbuhan ialah kata ganda yang menerima imbuhan sama ada awalan, apitan, sisipan, atau akhiran. Contoh :
IMBUHAN
|
CONTOH KATA GANDA BERIMBUHAN
|
Awalan
|
Bermain-main, menjerit-jerit, tergaru-garu, melompat-lompat
|
Apitan
|
Bertolak-tolakan, kebodoh-bodohan, setidak-tidaknya
|
Sisipan
|
Tulang-temulang,turun-temurun, gilap-gemilap
|
Akhiran
|
Wangi-wangian, tumbuh-tumbuhan
|
Tiada ulasan:
Catat Ulasan